Węgorz

Podobnie Draganik (1962) badając pokarm węgorza o długości ciała od 40 do 105 cm, stwierdził zależność jego składu od wielkości ryby i warunków środowiska panującego w zbiorniku wodnym. Przeważały w pokarmie węgorza organizmy bentosowe oraz ryby (46%), a form planktonowych w ogóle nie było. Z ryb najczęściej występowała płoć 24,9%, okoń 22,7% oraz ukleja 8,6%. Z bezkręgowców Mollusca 35,6%, z larw owadów dwuskrzydłych, głównie Tendipedidae 18%, ze skorupiaków Gammarus pulex oraz Asellus aquaticus 16,7%. Wraz ze wzrostem węgorza spada udział larw owadów w jego pokarmie. Udział ryb w pokarmie spada natomiast latem ze względu na nasilenie występowania form bezkręgowych. Tendipedidae oraz jaja ryb najczęściej w pokarmie występują wiosną, a mięczaki latem. Badania innych autorów dotyczące pokarmu węgorza w wodach europejskich wskazują również, że węgorz należy do ryb wszystkożernych w przypadku pokarmu zwierzęcego, którego skład zależy od jego dostępności w zbiorniku wodnym. Istnieją również opinie, iż rybami węgorz odżywia się wyjątkowo, raczej w większości skład jego pokarmu stanowią bezkręgowce. Badania te potwierdzają dane polskich autorów, wskazujące na to, że węgorze zjadają zarówno obleńce, pierścienice, większe skorupiaki, mięczaki, a szczególnie chętnie larwy owadów wodnych, jak i jaja ryb, drobne ryby, a sporadycznie nawet żaby. Jaja ryb i drobny narybek spotykany jest często w jadłospisie węgorza w okresie rozrodu ryb wiosennego tarła, a zwłaszcza lina i sandacza. W jeziorach, w których występują raki szlachetne, węgorz czyni duże spustoszenie w rakostanie, tak iż przy dużym zarybianiu węgorzem i silnej jego populacji raki szlachetne wyparte zostały do nielicznych zamkniętych (nieprzepływowych), niezarybianych węgorzem i czystych jezior. Węgorz jest rybą ciepłolubną; w warunkach wód śródlądowych Polski żerowanie rozpoczyna przy temperaturze od 8 do 10 °C, najczęściej w miesiącu kwietniu. Napełnienie żołądka węgorza w okresie lata dochodzi do 12% masy jego ciała. Począwszy od września intensywność żerowania tego gatunku maleje, a w zimie ustaje.

Wzrost. Szybkość wzrostu węgorza jest nierównomierna. Gatunek ten dochodząc do naszych rzek ma za sobą już 3-letnią wędrówkę w morzu. Większość bytująca w naszych wodach, pochodzi z materiału zarybieniowego przywożonego z zachodniej Europy, najczęściej z Francji lub Anglii w postaci narybku szklistego. Narybek w pierwszym okresie pobytu w wodach śródlądowych przechodzi przeobrażenie. Wzrost jego ciała ulega w tym czasie redukcji o około 2%. Pomiary jesienne wskazują jednak już przyrost długości ciała o około 12% w stosunku do stanu wyjściowego (Opuszyński, 1963). Dalszy wzrost długości i masy węgorza europejskiego w wodach śródlądowych charakteryzują dane zawarte w tabeli 138. Tempo wzrostu w pierwszych latach żerowania w wodach śródlądowych jest początkowo duże (od 3 do 4 cm), potem wzrost długości ciała maleje (2 cm), a polepsza się kondycja. Samce węgorza rosną wolniej od samic i osiągają średnio 40 cm długości i 200 g masy ciała. Samice dorastają do dużo większych średnich rozmiarów, które nierzadko dochodzą do 90-100 cm długości ciała i do 1000-1500 g masy ciała. Po osiągnięciu wieku: samce 6-7, a samice 8, a czasami nawet i 15 lat oraz uzyskaniu wymiarów od 40 do 100 cm długości i od 150 do 1800 g masy ciała, podejmują wędrówkę powrotną do miejsc rozrodu, a więc ku morzu.

Wzrost węgorza w stawach hodowlanych, zwłaszcza w ciepłym klimacie, jest większy niż w zbiornikach naturalnych. Świadczą o tym wyniki uzyskane w stawach we Włoszech oraz na Białorusi.

Wzrost długości ciała (l.t. w cm) i masy ciała (W w g) węgorza europejskiego

W stawach na Białorusi w pierwszym roku hodowli węgorz osiągnął od 22 do 23 cm długości i 17 g masy ciała (Kochnenko, Baravik, 1957). Podobną długość i masę ciała osiąga węgorz w zbiornikach naturalnych dopiero po 3 latach życia. Jeszcze lepsze warunki uzyskiwane są w hodowli węgorza w wodach podgrzanych, w których ze względu na wysoką temperaturę wody w ciągu całego roku, węgorz intensywniej żeruje.

Siedlisko i znaczenie gospodarcze

Młode węgorze (do długości ciała 35 cm) odznaczają się reotaksją dodatnią i znajdując się w prądzie wody podejmują wędrówkę pod prąd w górę działów wodnych. Następnie wchodzą w okres życia stosunkowo osiadłego, aż do chwili, gdy pojawi się u nich reotaksja ujemna, powodująca wędrówkę z prądem wody w kierunku morza. Poszczególne okresy życia powodowane są stanem fizjologicznym ryby, zależnym od osiąganego wymiaru ciała oraz, w mniejszym stopniu, od wieku (Forst, 1962). W okresie osiadłego trybu życia węgorz na swe siedlisko wybiera wody ciepłe stojące lub wolno płynące z dużą ilością osadów dennych. Przebywając w strefie najgłębszych warstw litoralu porośniętego roślinnością, zagrzebuje się w mule i w ciągu dnia unika światła, dopiero w nocy rozpoczyna żerowanie penetrując wszystkie strefy zbiornika — płycizny, głęboki profundal lub powyżej leżące wody nie oparte o dno. Zimuje na znacznej głębokości w mule objętym wodą zawierającą wystarczającą ilość tlenu. W okresie wędrówek wstępujących w górę rzek, jak i w okresie wędrówek rozrodczych ku morzu, dzień spędza zagrzebany w mulistym dnie, a wędruje najczęściej nocą. Wędrówki rozrodcze podejmuje w okresie wiosny oraz jesieni. W tym czasie najczęściej jest spotykany w połowach sieciami stawnymi zagradzającymi jego trasy. Znaczenie gospodarcze węgorza jest duże (ryba smaczna, wysoko ceniona w kraju i za granicą). Średnie odłowy w latach 1972-1976 z jezior Polski sięgają około 580 ton rocznie, a z wszystkich wód śródlądowych Polski około 800 ton. Zarybienie naszych wód węgorzem montee w latach 1969-1975 wynosiło średnio 100 sztuk/ha (Korulczyk, 1978).

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *